ԻՐԱՎՈՒՆՔ ՉՈՒՆԵՆՔ ՁԵՌՔՆԵՐՍ ԾԱԼԱԾ ՆՍՏԵԼՈՒ

Արտաշես Գեղամյանի ելույթը Հայերի համաշխարհային կազմակերպության հիմնադիր համագումարում

19.03.2003

Մեծարգո տիկնայք և պարոնայք, ավելի քան հիսուն երկրներից ժամանած սիրելի քույրեր և եղբայրներ, պատմական այս համաժողովին մեր բոլորիս մասնակցությունն առաքելություն է, որ պետք է դառնա գործունեության հստակ ծրագիր տեղերում, բոլոր այն երկրներում, որի պատվիրակներն ենք այստեղ: Մենք միասնաբար պիտի կարողանանք այդ երկրների ղեկավարներին, նրանց քաղաքացիներին հասցնել համահայկական այս նոր կազմակերպության շունչն ու ոգին:

Հայրենակիցներ. ազգային խնդիրների լուծումը չի սիրում տարերայնություն: Պատմությունը վկայում է, որ դատապարտված են այն ազգերը, որտեղ այդ խնդիրներին տրվում են իրավիճակային լուծումներ: Ավելին, զարգացման հեռանկարից զուրկ են այն երկրները, որոնք չունեն ազգային գաղափարախոսություն, և որտեղ ազգի շահերը ստորադասվում են պահի թելադրանքին: Չէ՞ որ ազգային գաղափարախոսությունն արժեքների գնահատման և վերագնահատման միակ չափանիշն է ոչ միայն ներկայի, այլև անցյալի ու ապագայի համար: Այն կոչված է համազգային շահերի տեսակետից հետազոտել պատմական իրողությունները, ի հայտ բերել սխալները՝ դրանց կրկնությունը կանխելու նպատակով: Իրավունք ունի՞ հնագույն պատմամշակույթ և կենսափիլիսոփայություն ունեցող մեր ժողովուրդը, որ Աստծո ձեռամբ դրված է բոլոր ժամանակների պատմության խաչմերուկում, զլանալու ձևակերպել իր արտաքին ու ներքին անվտանգության հայեցակարգը: Արդյոք ժամանակը չէ՞, որ գիտակցենք՝ հարկ է ունենալ ազգային գաղափարախոսություն, որը վեր կլինի բոլոր խավերից և կուսակցություններից, մեծ ու փոքր չինովնիկներից ու իշխանիկներից: Անկասկած է, որ այդ գաղափարախոսության առանցքը պետք է լինի նաև համամարդկային արժեքների հաստատումը:

Մոլորակն այսօր փոքր ու խոցելի է, քան երբևէ: Մարդկության ջանքերն ուղղված են նրա վրա այնպիսի կանոններ հաստատելուն, փոխհարաբերությունների այնպիսի որակներ մշակելուն, որ բացառվեն քաղաքակրթությունների հնարավոր բախումները: Այս քառատրոփին ոտնատակ չլինելու համար երկրները համակվում են միասնականության, հանդուրժողականության պաթոսով, հանդես գալիս դիվանագիտական ու քաղաքավարական այնպիսի դրսևորումներով, որ դեռ երեկ դժվար էր անգամ երևակայել: Հենց այս իրավիճակն է պարտադրում մեզ՝ հայերիս, լինել միաբան և շրջահայաց: Ովքե՞ր ենք մենք` հայերս, քաղաքակրթության այս նոր քարտեզի վրա: 21-րդ դարի մարդու ուշադրությունը մեզ վրա սևեռելու համար քաղաքական, տնտեսական, հոգևոր ի՞նչ մշակույթի ենք դավանում` միացյալ ազգերի ընտանիքում արժանապատիվ տեղ գրավելու համար: Կարո՞ղ է մեր մոլորակը իր պտույտը դանդաղեցնել կամ կասեցնել, ինչ է թե՝ Հայաստանի Հանրապետության աշխարհագրական դիրքը որոշ երկրների սրտովը չէ կամ էլ առաջադեմ աշխարհը հրաժարվի ժողովրդավարություն հաստատելու իր ձգտումից միայն նրա համար, որ մեր երկրի ներկայիս վարչակազմին խորթ է այդ ժողովրդավարությունը: Իհարկե՝ ոչ: Ցավոք, վերջին իրադարձությունները` Հայաստանի նախագահի և Ազգային ժողովի ընտրությունները, ցույց տվեցին, որ մեծ տերությունները, իրենց բանուգործը թողած, ոչ մի գործնական քայլ չեն ձեռնարկի հանրապետությունում իրական ժողովրդավարություն հաստատելու համար, լավագույն դեպքում կբավարարվեն միայն խրատական-բացատրական սեմինարներ կազմակերպելով: Կարդալ ավելին...

ՆՐԱՆՔ ՊԱՅՄԱՆԱՎՈՐՎԵԼ ԵՆ

25.09.2002

Երեկ Ազգային Ժողովի ամբիոնից «Ազգային միաբանություն»  կուսակցության նախագահ Արտաշես Գեղամյանը հանդես է եկել բավական ուշագրավ հայտարարությամբ: Ստորև ներկայացնում ենք հայտարարության տեքստը՝ աննշան խմբագրումներով:

«Սիրելի հայրենակիցներ, այսօրվա իմ հայտարարությունը կրելու է չափազանց խաղաղ բնույթ, այն է՝ հանգստացնել թե՛ քոչարյանական, թե՛ տերպետրոսյանական լրատվամիջոցներին, որոնք վերջերս ցնցումների մեջ են հայտնվել: Ցնցումների պատճառը մի կողմից այն է, որ մեր հրապարակած հակաճգնաժամային ծրագիրը արդեն ակնհայտ կդարձնի, որ անցած տարիների ընթացքում Հայաստանը զարգացել է կուրորեն, երկրին և ժողովրդին հասցվել է մեծագույն վնաս: Հհշական, տերպետրոսյանական լրատվամիջոցներին ուզում եմ դարձյալ հանգստացնել՝ ասելով, որ եթե պայմանավորվածություն կա իմ և Քոչարյանի միջև, դա այն է, որ «Ազգային Միաբանություն»  կուսակցությունը վերջինիս հրաժարականի պայմաններում կանի ամեն ինչ, որ ապահովի Ռոբերտ Քոչարյանի անվտանգությունը համաժողովրդական հաշվեհարդարից:

Մինչդեռ պայմանավորվածություններ, իրոք, կան Լևոն Տեր-Պետրոսյանի և Ռոբերտ Քոչարյանի միջև: Պայմանավորվածություններ կան, որ այդպես էլ չեն դատվի էներգոտեռորի ետևում կանգնած հանցագործները, պայմանավորվածություն կա, որ այդպես էլ չեն բացահայտվի երկրին հարյուրավոր միլիոն դոլարի վնաս հասցրած «ԱրմենՏելի»  և Կոնյակի գործով գնացողները: Այն պարզ պատճառով, որ համատեղ է արվել, մեկը սկսել է՝ մյուսն ավարտել: Պայմանավորվածություն կա իրենց միջև, որ այդպես էլ Վանո Սիրադեղյանը դատարանի առջև չի կանգնի, որովհետև վերջինս տղամարդկություն ունեցավ հենց այս ամբիոնից ասելու՝ մտքներովդ չանցնի, որ ինձ քավության նոխազ կդարձնեք: Ահա սրանք են պայմանավորվածությունները: Իսկ ինչու՞ հանկարծ իրենք այսպես դաժանորեն հիշեցին Արտաշես Գեղամյանին. մի պարզ պատճառով, որովհետև սարսափում են, որ ձևավորվում է քաղաքական նոր ուժ, որը և ոչ մի կապ ու առնչություն չունի նախկինում և ներկայում գործված հանցագործությունների հետ, որը բացարձակապես անշահախնդիր կերպով այս ամենը կհանձնի ժողովրդի դատին և կերաշխավորի միայն մի բան՝ անաչառ դատավարություն, որ մենք կարողանանք թոթափել այն ամեն հանցավորը, որի շուրջ իրար հետ պայմանավորվածության են եկել Ռոբերտ Քոչարյանն ու Լևոն Տեր-Պետրոսյանը: Ըստ որում, ասեմ ձեզ՝ արդեն իսկ իրենց միջև դարձյալ բանակցություններ են գնում իշխանությունը Լևոն Տեր-Պետրոսյանին ետ հանձնելու շուրջ, որովհետև ցանկացած երրորդ ուժի գալու դեպքում վերջիններս, ենթադրում եմ, ելույթներ կունենան դատարանի դահլիճում»: