ՀԱՐԱՎԱՅԻՆ ԿՈՎԿԱՍ. ՇԱԽՄԱՏԱՅԻՆ ՄԵԾ ՊԱՐՏԻԱՆ ՇԱՐՈՒՆԱԿՎՈՒՄ Է

16.01.2010

Մեր տարածաշրջանի համար այս շաբաթը աչքի ընկավ կարևորագույն իրադարձություններով: Ավարտվեց Թուրքիայի վարչապետ Ռեջեփ Էրդողանի աշխատանքային այցը Ռուսաստանի Դաշնություն, նրա բանակցությունները ՌԴ-ի նախագահ Դմիտրի Մեդվեդևի և վարչապետ Վլադիմիր Պուտինի, ՌԴ-ի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի բանակցությունները ՀՀ Նախագահ Սերժ Սարգսյանի և արտգործնախարար Էդվարդ Նալբանդյանի հետ: Անտարակույս, կարևոր իրադարձություն էր նաև հունվարի 12-ին ՀՀ Սահմանադրական դատարանի կողմից ընդունված 2009 թ. հոկտեմբերի 10-ին Ցյուրիխ քաղաքում ստորագրված` «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև դիվանագիտական հարաբերություններ հաստատելու մասին»  և «Հայաստանի Հանրապետության և Թուրքիայի Հանրապետության միջև հարաբերությունների զարգացման մասին»  արձանագրություններում ամրագրված պարտավորությունների` Հայաստանի Հանրապետության Սահմանադրությանը համապատասխանության հարցը որոշելու վերաբերյալ գործով»  որոշումը: Վերը նշված բոլոր իրադարձություններն իրենց միասնության մեջ նոր իրավիճակ են ստեղծում թե՛ Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ կարգավորման գործընթացում, թե՛ հայ-թուրքական հարաբերություններում, թե՛ Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում և, ինչու չէ, ԱՄՆ-ի, ՌԴ-ի, Եվրամիություն, Թուրքիայի միջև հարաբերություններում: Այս առումով փորձենք ի մի բերել այս շաբաթվա զարգացումները: Եվ այսպես, հունվարի 13-ին վարչապետներ Պուտինի և Էրդողանի բանակցություններից հետո հրավիրված ասուլիսի ժամանակ նրանք հանդես եկան ելույթներով, այնուհետև պատասխանեցին լրագրողների հարցերին: Հիշատակման արժանի են վարչապետների ելույթներում արտահայտված այն միտքը, որ վերջին տարիներին Ռուսաստան-Թուրքիա հարաբերություններում արձանագրվել է վերելք, մասնավորապես առևտրատնտեսական, հումանիտար ոլորտներում:

Այսպես, 2008 թ. գրանցված արդյունքներով Ռուսաստանի Դաշնությունը Թուրքիայի հետ ունեցած ապրանքաշրջանառության ծավալով վստահորեն զբաղեցնում է առաջին տեղը, իսկ Թուրքիան Ռուսաստանի առևտրատնտեսական գործընկերների մեջ գրավում է 7-րդ տեղը: Վարչապետների կողմից խնդիր դրվեց առաջիկա 5 տարիների ընթացքում փոխադարձ առևտրաշրջանառության ծավալները հասցնել 100 մլրդ դոլարի: Այսօր Ռուսաստանը ապահովում է բնական գազի Թուրքիայի պահանջարկի շուրջ 70 տոկոսը: Թուրքիայի բիզնեսը արդեն Ռուսաստանի էկոնոմիկա է ներդրել 6 մլրդ դոլար, իսկ Ռուսաստանի բիզնեսը Թուրքիայի էկոնոմիկա ներդրումներ է արել շուրջ 4 մլրդ դոլարի չափով: Անցյալ տարի Ռուսաստանից Թուրքիա են այցելել մոտ 3 մլն զբոսաշրջիկներ, Թուրքիա մեկնած տուրիստների թվով Ռուսաստանը Գերմանիայից հետո զբաղեցնում է երկրորդ տեղը: Նախատեսել են մինչև այս տարվա ամառը սահմանել առանց մուտքագրային արտոնագրերի կարգ` Թուրքիայից Ռուսաստան և հակառակը:

ԼԵՎՈՆ ԱՐԴԵՆ 2010 ԹՎԱԿԱՆՆ Է, ԻՍԿ ԴՈՒ ԴԵՌ ՇԱՐՈՒՆԱԿՈՒՄ ԵՍ ԴԱՏԱՐԿ ԴՀՈԼԻ ԴԵՐ ԿԱՏԱՐԵԼ, ԲԱՎ է

14.01.2010

Հունվարի 10-ին Երևանի թիվ 10 ընտրատարածքում անցկացվեցին ՀՀ ԱԺ պատգամավորի մեծամասնական կարգով լրացուցիչ ընտրություններ, որոնցում, համաձայն ընտրատարածքային ընտրական հանձնաժողովի նախնական տվյալների, հաղթել է «Ազգային Միաբանություն կուսակցության» նախագահության անդամ Արա Սիմոնյանը: Ընտրությունների հաջորդ օրը` հունվարի 11-ին ՀԱԿ-ը հայտարարություն է տարածել, համաձայն որի չի ճանաչել ընտրությունների արդյունքները: Այս առիթով մեր թղաթիկը հարցազրույց է ունեցել «Ազգային Միաբանություն կուսակցության» փոխնախագահ Սարգիս Մուրադխանյանի հետ:

- Պրն Մուրադխանյան, թերևս աննախադեպ մի իրավիճակի ականատեսն ենք, երբ ընտրված պատգամավորին ուղղվող հիմնական մեղադրանքը այն է, որ նա, մեր դեպքում Արա Սիմոնյանը, իբր ճանաչված չէ լայն հանրությանը: Ինչպե՞ս կմեկնաբանեք:

- Զարմանալի բաներ են կատարվում Հայոց աշխարհում: Արդեն ակնհայտ է դառնում որոշ մարդկանց կողմից վառ արտահայտվող մեծամտության մանիան: Ոմանց թվում է, որ եթե մարդը հեռու է մնացել տեր-պետրոսյանական ոհմակի խարդավանքներից, աչքի չի ընկել նրանց խոսափողը հանդիսացող լրատվամիջոցների էջերից զրպարտանքներ, բամբասանքներ ու հայհոյախոսություն անելով, ու որ ամենակարևորն է` իրենց ծանոթ չի, ուրեմն դա նույնն է, որ նա հանրությանն էլ ծանոթ չի: ԱԺ պատգամավորին ընտրողները տվյալ ընտրատարածքի բնակիչներն են և ոչ թե, օրինակ, Էջմիածին քաղաքի բնակիչ, Նիկոլ Փաշինյանի վստահված անձ Սուրեն Մարտիրոսյանը: Արա Սիմոնյանը ծնվել, մեծացել և մինչև օրս էլ ապրում է Երևանի «Սիլաչի» թաղամասում, գերազանցությամբ ավարտել է Ա.Խանջյանի անվան թիվ 53 դպրոցը, ապա` Երևանի պետական համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետը, ծառայել է բանակում: Նա շուրջ 10 տարի «Ազգային Միաբանություն կուսակցությունում»  ղեկավարել է իրավաբան-փորձագետների խումբը, իսկ մեր կուսակցության պատգամավորների հրապարակային ելույթների իրավաբանական շեշտադրումները մշակվել և ԱԺ-ում հնչեցվել են Արա Սիմոնյանի գլխավորած հենց այդ խմբի ամենաակտիվ մասնակցությամբ: Ասեմ ավելին. ներկայիս գործող ՀՀ ընտրական օրենսգրքի մշակման ժամանակ «ԱՄԿ»  անդամ պատգամավորների կողմից ներկայացված շատ և շատ առաջարկներ, որոնք մեծիմասամբ տեղ են գտել գործող օրենսգրքում, կազմվել են Արա Սիմոնյանի անմիջական մասնակցությամբ:

Ավելին, Արա Սիմոնյանը Վանից գաղթած մեծ ու համերաշխ ընտանիքի որդի է, երկու գերազանց սովորող դուստրերի հայր (ավագ դուստրը` Հասմիկը, Երևանի գեղարվեստի ակադեմիայի երկրորդ կուրսի ուսանողուհի է, կրտսերը` Մանեն 9-րդ դասարանի աշակերտուհի է: Արայի և տիկին Լուսինեի զավակների դաստիարակված ու կիրթ պահվածքով հպարտանում ենք նաև մենք` նրանց ընտանիքի ընկերները): Ես գիտակցաբար եմ որոշ տեղեկություններ հաղորդում Արա Սիմոնյանի մասին, որպեսզի բարձրաձայնեմ` ինչ աստիճանի սրիկա արարած պետք է լինել, որ նման պարկեշտ հայ ընտանիքի հորը երկու ամիս շարունակ լևոնական աղանդի ճղճիմ շահերը սպասարկող թերթերով ու էլեկտրոնային լրատվամիջոցներով զրպարտել, սևացնել , հերյուրանքներ տարածել… Եվ այս ամենը արվում էր այն պայմաններում, երբ քարոզարշավի ընթացքում Արա Սիմոնյանի բազմաթիվ հանդիպումները ընտրողների հետ գնալով թափ էին առնում: Ուշագրավ էր, որ աղանդավորների հերյուրանքները կարդալուց հետո, երբ ընտրողները անմիջականորեն շփվում էին Արա Սիմոնյանի հետ, ապա Լևոնի վկաների դեղնակտուց գրչակների զառացանքները հօդս էին ցնդում և շատ ու շատ մարդիկ, հասկանալով թե սատանայական ինչ հակաքարոզչություն է ծավալվել Արա Սիմոնյանի դեմ, հանդիպումներից հետո կողմնորոշվում էին հօգուտ Արայի:

ՇԱԽՄԱՏԱՅԻՆ ՄԵԾ ՊԱՐՏԻԱ

Պետական գաղափարախոսությունն ընդդեմ նեոօսմանական կայսերական հավակնությունների

16-18.12.2009

Անցյալ շաբաթ միջազգային ամենահեղինակավոր լրատվամիջոցների ուշադրության կենտրոնում էր գտնվում Թուրքիայի վարչապետ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի պաշտոնական այցը ԱՄՆ, նրա բանակցությունները նախագահ Բարաք Օբամայի հետ, մամուլի համար հայտարարությունը, ինչպես նաև Ջոն Հոպկինսի անվան համալսարանում Էրդողանի ելույթն ու լրագրողների հարցերին տված պատասխանները:

Ուշագրավ է, որ խոսությունն ընդդեմ նեոօսմանական կայսերական հավակնությունների

Անցյալ շաբաթ միջազգային ամենահեղինակավոր լրատվամիջոցների ուշադրության կենտրոնում էր գտնվում Թուրքիայի վարչապետ Ռեջեփ Թայիփ Էրդողանի պաշտոնական այցը ԱՄՆ, նրա բանակցությունները նախագահ Բարաք Օբամայի հետ, մամուլի համար հայտարարությունը, ինչպես նաև Ջոն Հոպկինսի անվան համալսարանում Էրդողանի ելույթն ու լրագրողների հարցերին Օբամա-Էրդողան հանդիպումը նախատեսված 30 րոպեի փոխարեն տևել է շուրջ 2 ժամ: Այդ հանդիպման արդյունքներն անարձագանք չմնացին նաև հայկական մամուլում: Հայ ազգային կոնգրեսին (ՀԱԿ) աջակցող թերթերը շտապեցին ավետել «հայկական դիվանագիտության պարտության», Հայաստանի իշխանությունների կողմից թուրքական ուղղությամբ իրականացվող քաղաքականության ֆիասկոյի և մեր երկրի համար աղետալի այլ հետևանքների մասին: Այս օրերին լևոնական մամուլը ընթերցողների շրջանում կարող է տպավորություն ձևավորել, որ ԱՄՆ-ում Էրդողանը բանակցել է ոչ թե այդ երկրի նախագահի, այլ ԱՄՆ-ում Հայ Դատի գրասենյակի, Հայկական համագումարի կամ էլ Հայ բարեգործական ընդհանուր միության ղեկավարների հետ: Վերջիններս էլ, կարծես թե, հանդուրժել են, որ Էրդողանը ԱՄՆ-ում հայտարարեր. «Հայաստանի և Թուրքիայի միջև նախապայմաններ չկան: Սակայն արձանագրությունները (հայ-թուրքական. - Ա.Գ.) գտնվում են պառլամենտում: Մենք չենք կարող որոշել, երբ և ինչպես դրանք պառլամենտը կվավերացնի: Դա պառլամենտականների գործն է: Կան մի քանի օրինագծեր, որոնք առաջ հրատապ էին, իսկ հետագայում հանվեցին օրակարգից: Դա ժողովրդավարական պառլամենտի յուրահատկությունն է:

Մենք ներկայումս հետևում ենք պառլամենտում ընթացող գործընթացներին: Հենց որ լուծվի հայ-ադրբեջանական պրոբլեմը, այդ հարցը նույնպես կգտնի իր լուծումը: Դրանք փոխկապակցված հարցեր են: Առանց մի խնդրի լուծման, մյուս խնդրի կարգավորումը խնդրահարույց է երևում»: Թուրքիայի վարչապետի այս հայտարարությանը պաշտոնական Երևանի պատասխանը երկար սպասեցնել չտվեց: Դեկտեմբերի 10-ին Լատվիայի նախագահի հետ համատեղ ասուլիսի ժամանակ ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանը, անդրադառնալով Էրդողանի առաջ քաշած այդ նախապայմանին, հայտարարել էր. «Հայաստանի Հանրապետությունը պատրաստ է պատշաճորեն կատարելու իր միջազգային պարտավորությունները, այն է` վավերացնել հայ-թուրքական արձանագրությունները: Նույնը ակնկալում ենք Թուրքիայից: Բայց, ինչպես հիշում եք, ես նաև հայտարարել եմ, որ եթե Թուրքիան ձգձգի արձանագրությունների վավերացումը, Հայաստանը անհապաղ կօգտվի միջազգային իրավունքից բխող իրավունքներից»: Հայտնի է նաև, որ այս հայտարարությունից մեկ օր իսկ չանցած` Միացյալ Նահանգների պետքարտուղարի նախաձեռնությամբ տեղի էր ունեցել հեռախոսազրույց Սերժ Սարգսյանի հետ, որի ժամանակ Հիլարի Քլինթոնը ՀՀ նախագահին տեղեկացրել է Բարաք Օբամայի և Ռեջեփ Էրդողանի` Վաշինգտոնում տեղի ունեցած հանդիպման մանրամասների մասին: Հեռախոսազրույցի ընթացքում Քլինթոնը մեկ անգամ ևս շեշտել է, որ ԱՄՆ-ն շարունակելու է իր հետևողական աջակցությունը Հայաստանի և Թուրքիայի միջև հարաբերությունների` առանց նախապայմանների և շուտափույթ կարգավորման ուղղությամբ: ԱՄՆ-ի պետքարտուղարը վերահաստատել է իր երկրի օժանդակությունը Լեռնային Ղարաբաղի հակամարտության խաղաղ ու երկարաժամկետ լուծմանը` միաժամանակ նշելով, որ ամերիկյան վարչակազմը Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի հանգուցալուծումն ու Հայաստան-Թուրքիա հարաբերությունների կարգավորումը դիտում է որպես իրարից անջատ գործընթացներ:

ԲԱՎ Է, ԼԵՎՈ՛Ն, ՕՏԱՐՆԵՐԻ ՁԵՌՔՈՒՄ ԴԱՏԱՐԿ ԴՀՈԼԻ ԴԵՐ ՍՏԱՆՁՆԵՍ

08-09.12.2009

ՀԱԿ-ի գործունեությունն էլ դհոլների պարահանդեսի վերածես

Դեկտեմբերի 1-2-ին Աթենքում տեղի ունեցավ ԵԱՀԿ արտգործնախարարների խորհրդի 17-րդ նիստը

Հայտնի է, որ դեկտեմբերի 1-ին ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահող երկրների պատվիրակությունների ղեկավարները` ՌԴ արտաքին գործերի նախարար Սերգեյ Լավրովը, Ֆրանսիայի արտգործնախարար Բեռնար Կուշները և ԱՄՆ-ի պետքարտուղարի տեղակալ Ջեյմս Սթայնբերգը Հայաստանի և Ադրբեջանի իրենց գործընկերներ Էդվարդ Նալբանդյանի ու Էլմար Մամեդյարովի հետ հանդես եկան համատեղ հայտարարությամբ: Դրա առանցքային դրույթներն են. «Նախագահները վերահաստատեցին իրենց հանձնառությունը` եռանդուն աշխատելու չլուծված հարցերը կարգավորելու, համաձայնության հասնելու ուղղությամբ, մասնավորապես` Հելսինկիի եզրափակիչ փաստաթղթում ամրագրված` ուժի կամ դրա սպառնալիքի չգործադրման, տարածքային ամբողջականության, ժողովուրդների իրավահավասարության և ինքնորոշման սկզբունքների հիման վրա»:

Այս հայտարարությանը հաջորդեց ԵԱՀԿ-ի արտգործնախարարների նախարարական խորհրդի 56 երկրների կողմից նույնաբովանդակ պաշտոնական փաստաթղթի ընդունումը:

Հիշատակված նյութերի հրապարակումից երկու-երեք օր անց Հայ ազգային կոնգրեսը (ՀԱԿ) խնդրո առարկայի վերաբերյալ հանդես եկավ հայտարարությամբ, որում ՀՀ իշխանություններին ներկայացվում է ծանրագույն մեղադրանք` ազգային շահերի դավաճանություն:

ՀԱԿ-ի հայտարարության մեջ, մասնավորապես, գրված է. «Այսպիսով, Հայաստանն առաջին անգամ պաշտոնապես իր համաձայնությունն է տալիս, որ Ղարաբաղյան հակամարտությունը կարգավորվի Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության շրջանակներում»: Ավելին` երբ ուշադիր ընթերցում ես այդ հայտարարությունը, ակամայից գալիս ես այն եզրակացության, որ ՀԱԿ-ը, ասես թե, ստանձնում է Ալիև-Մամեդյարով զույգի և նրանց շահերը պաշտպանողների խորհրդատու-դատապաշտպանի դերակատարությունը: Լևոնականները ինչպես թուրք-ադրբեջանական կողմին, այնպես էլ միջազգային հանրությանը, ըստ էության, հրապարակավ հայտնում են, թե ինչպես են իրենք ընկալում Աթենքում ստորագրված փաստաթուղթն ամբողջությամբ և, մասնավորապես, այնտեղ ամրագրված հայկական կողմի համար բախտորոշ և դրական հեռանկարներ բացող ժողովուրդների իրավահավասարության ու ինքնորոշման մասին դրույթը: